Jaarthema 2022 – 2024
Een wereld van verschil
Omstreeks 760 voor onze jaartelling verheft een diepverontwaardigde profeet zijn stem tegen de vele zichtbare vormen van onrecht die hij in Israël om zich heen ziet. Amos, want die is het, is in het bijzonder ontsteld over het verschil dat hij ziet tussen een schatrijke bovenlaag (tweede huizen, ivoren bedden) en een machteloze naar de marge van het bestaan verdrongen onderlaag. Amos profeteert uit naam van JHWH tegen de onmiskenbare wereld van verschil, die hij met teleurstelling en boosheid onder de bewoners van Israël constateert.
De ongelijkheid die Amos vele eeuwen geleden al veroordeelde, is in onze tijd en ook in ons land nog steeds aanwezig. Verschillende publicaties wijzen op grote verschillen tussen hen die (zeer) welvarend zijn en degenen die leven op de armoedegrens. Vele publicaties wijzen erop dat de laagstbetaalden naast hun nauwelijks toereikende inkomen vaak last hebben van kwalitatief vaak mindere behuizing in buurten en wijken, grotere kans lopen op ziekte, vaker sterfte op jongere leeftijd kennen, minder gelijke mogelijkheden in het onderwijs en verminderde toegang tot ontspanning en cultuur hebben.
Recent onderzoek heeft geconstateerd dat de grootste groep slachtoffers van de coronacrisis ook weer onder de laagstbetaalden te vinden is. De aard van het werk van vuilnis ophalers, pakketbezorgers, schoonmakers en kassières maakte thuiswerken onmogelijk, waardoor zij meer risico’s op besmetting liepen. Onder hen vielen ook de meeste ontslagen. In hun behuizing woonden zij veelal dichter op elkaar. Even recent is het onderzoek waaruit blijkt dat mensen van kleur, islamieten en mensen met een uitheemse achternaam significant vaker voorkwamen op de zwarte lijst die de belastingdienst hanteerde. De jongste informatie aangaande de eventueel te heffen vleestaks laat zien dat ook hier de laagst betaalden het meest last van zullen hebben.
In veel ook door dopers uitgesproken preken en gebeden neemt het woordenpaar ‘vrede en gerechtigheid’ een prominente plaats in. Mogen we niet wat concreter worden bij de invulling van die gerechtigheid door met meer aandacht te profeteren voor het verkleinen van genoemde verschillen? Amos was geen bestuurder die zelf die verschillen kon verkleinen. Dat geldt evenzo voor onze geloofsgemeenschap. Maar waar het vaak andere organisaties zijn die aandacht vragen voor onze wereld van verschil, blijft de kwestie van de inkomens- en vooral vermogensongelijkheid in de gemeenten vaak onbenoemd. Zeker, Wereldwerk speelt een bewonderenswaardige rol om mensen die leven aan de onderkant van de inkomensschaal hulp te bieden. Maar nationaal kan er wellicht een tandje bij om de relatieve armoede te lijf te gaan. Aandacht voor de laagstbetaalden, pleiten voor grotere gelijkheid en zoeken naar mogelijkheden die onze geloofsgemeenschap daadwerkelijk kan bieden om de positie van hen te verbeteren, dat is wat komend seizoen op de gemeenteagenda komt te staan.
Tekst: Alfred R. van Wijk
Beeld: Wikicommons
