Veilige gemeente
Dat de kerk een plek is waar ieder mens veilig is, lijkt logisch. De ADS probeert die veiligheid op allerlei verschillende manieren te borgen. Zo is de ADS medeondertekenaar van de verklaring ‘de kerk als veilige plek‘ van de Raad van Kerken. Ook zet de ADS zich in om gemeenten toe te rusten om te gaan met alle vormen van onveiligheid binnen de kerk. Dit kan gaan over grensoverschrijdend gedrag en seksueel misbruik, tot aan toerusting op het gebied van geweldloos communiceren. Hiervoor maakt de ADS gebruik van adviezen en toerusting van stichting veiligekerk en maakt de ADS deel uit van SMPR.
Veiligekerk
Veiligekerk is een initiatief van drie kerkelijke meldpunten. Ze helpt kerken om grensoverschrijdend gedrag binnen de kerk te (h)erkennen, voorkomen en aan te pakken. Ze streven ernaar om de kerk een veilige plek te laten zijn. Dat is zo als mensen respectvol met elkaar omgaan, leiderschapsposities niet worden misbruikt, het onrecht van (seksueel) misbruik bestreden wordt en slachtoffers van misbruik zich gehoord en erkend weten. Ze werken aan toerusting voor gemeenten door het aanbieden van stappenplannen en werkvormen om het onderwerp bespreekbaar te maken.
SMPR
SMPR (Seksueel misbruik in pastorale- en gezagsrelaties) houdt zich bezig met misbruik van macht of vertrouwen door een pastor, predikant, voorganger of een kerkelijk functionaris ten opzichte van een gemeentelid. Dit misbruik kan zijn in de vorm van seksuele handelingen, toespelingen of uitnodigingen tot seksueel contact, dan wel ander intimiderend gedrag, vaak onder druk van geheimhouding. Het gaat dus niet alleen om grensoverschrijdend gedrag van voorgangers of pastoraal werkenden in de gemeente, maar om állen die in de gemeente een functie bekleden, zoals kerkenraadsleden, wijkcontactpersonen, koordirigenten, kosters/beheerders en jeugdwerkers.
Het is van groot belang om als kerkenraad te weten hoe te handelen als een gemeente geconfronteerd wordt met (signalen) van seksueel misbruik. Om kerkenraden daarin te ondersteunen is door de Broederschapsvergadering in voorjaar 2011 het ‘ADS protocol in zake seksueel misbruik in pastorale relaties en gezagsrelaties‘ aangenomen.
Het meldpunt kunt u, zo nodig anoniem, telefonisch (030 303 8590) of per e-mail bereiken als u te maken heeft (gehad) met seksueel misbruik of grensoverschrijdend gedrag. Een deskundige medewerker van het meldpunt is er voor de eerste opvang en biedt een luisterend oor. Ook kunt u informatie krijgen over mogelijkheden van aanpak. En benadeelden kunnen, als zij dat willen, in contact gebracht worden met een vertrouwenspersoon van SMPR. Er is ook een vertrouwenspersoon voor de doopsgezinden, los van SMPR.
Vertrouwenspersoon
De ADS heeft een externe contactpersoon aangesteld voor alle doopsgezinden. Deze vertrouwenspersoon is deskundig in de omgang met benadeelden én betrokkenen en biedt een luisterend oor. Ze is niet aangesloten bij een doopsgezinde gemeente of organisatie. Deze vertrouwenspersoon, Monique Blaauw, is bereikbaar via e-mail en telefoon (06 1505 5307). Alles wat met de vertrouwenspersoon wordt gedeeld wordt strikt vertrouwelijk behandeld.
Verklaring Omtrent Gedrag
Het verplichten van het kunnen overleggen van een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) voor werkers binnen de gemeente of instelling wordt door de ADS nadrukkelijk geadviseerd.
'Ik snap de bezwaren tegen het vragen van een VOG van medewerkers, zeker binnen kerkgenootschappen. Het aloude idee van vertrouwen, loyaliteit en het feit dat mensen een tweede kans verdienen – ik snap het. Maar een VOG zegt niks over vertrouwen. Het is een basisdocument dat je gewoon moet hebben. Dat ben je verplicht aan iedereen die zich binnen je gemeenschap veilig moet kunnen voelen. De kans dat je bij een brand betrokken raakt is één op zestig; toch maken we al onze gebouwen brandveilig en hebben we BHV-ers (bedrijfshulpverleners) in dienst, terwijl we weten dat je daarmee brand niet kunt voorkomen. De kans dat je te maken krijgt met grensoverschrijdend gedrag is één op acht'.
Ineke van Dongen van Veilige Kerk (Mondig 4-23).
