Rechtvaardige vrede

Het Christelijk Collectief ‘Geen Genocide in Gaza’ roept op tot een rechtvaardige vrede in Palestina en Israël. 

Utrecht, Oktober 2023

Beste lezers,

Politieke leiders in Nederland en Europa geven de staat Israël een vrijbrief om Gaza met excessief geweld aan te vallen, terwijl Israëlische leiders alle Gazanen zonder uitzondering als legitiem doelwit beschouwen. Demissionair premier Rutte zei onmiddellijk na het afschuwelijke geweld van Hamas dat Nederland achter Israël staat en dat Israël het recht heeft zichzelf te verdedigen. Er zijn veel signalen dat er in Gaza een etnische zuivering met tekenen van genocide plaatsvindt, met medeweten van onze regering. Onder andere Jewish Voice for Peace heeft opgeroepen om de “dreigende genocide op de Palestijnen” te stoppen en Artsen Zonder Grenzen wijst op het gevaar dat “Gaza met de grond gelijk wordt gemaakt”.

Daarom kunnen we niet zwijgen, we moeten ons uitspreken. We hebben allemaal met afschuw en ontzetting gekeken naar het geweld van Hamas tegen Israelische burgers, zoals we al jaren doen als we horen over het geweld tegen Palestijnse en Israelische burgers. We zijn bedroefd en bang vanwege het onzekere lot van de ontvoerde Israëliërs, onder wie ook kinderen en oude mensen.

Israël heeft sinds Hamas in 2007 aan de macht kwam een chronische humanitaire crisis gecreëerd in Gaza door de blokkade. Die blokkade is volgens onder andere het Rode Kruis en onafhankelijke VN-rapporteurs illegaal. De VN kondigde al in 2012 aan dat Gaza op het punt stond ongeschikt voor menselijke bewoning te worden. In 2008/2009, 2012, 2014 en 2018/2019 viel Israël de Gazastrook ook aan. Volgens Princeton-historicus Zachary Foster suggereert een overvloed aan bewijs dat Israël bij die aanvallen bewust burgers tot doelwit maakte, disproportioneel geweld gebruikte en de Gazanen collectief strafte. Dat bleef zonder gevolgen voor Israelische leiders. Ook volgens onder andere Amnesty International waren burgers doelwit tijdens Operatie Cast Lead in 2014, net als ambulances en medisch personeel. Mitri Raheb, predikant in Bethlehem, schreef hoe hopeloos het leven is voor jonge Gazanen, opgesloten op een stuk land van 360 km2 waar Israël en de wereld hen een langzame dood laten sterven, alsof hun bestaan er niet toe doet.

Op dit moment gebruiken de Israëlische president Herzog, premier Netanyahu en minister van Defensie Gallant publiekelijk ontmenselijkende en genocidale taal – taal die alle Gazanen schuldig en tot legitiem doelwit verklaart. Gallant noemde Gazanen ‘menselijke dieren’, een kwalificatie die Netanyahu herhaalde. Volgens Gallant is het doel van het huidige offensief de eliminatie van Gaza in het geheel. De Israelische president Herzog zei vrijdag, nadat Israël aankondigde dat 1,1 miljoen Gazanen uit het noorden 24 uur hadden om te vluchten naar het zuiden: “Er is daar een volledige natie die verantwoordelijk is. De retoriek over burgers die zich hier niet van bewust zijn, is niet waar. Dat is absoluut niet waar. Zij hadden kunnen opstaan. Ze hadden kunnen vechten tegen een kwaadaardig regime dat Gaza overnam in een staatsgreep.” Ondanks deze uitspraken die bewijs geven van de genocidale taal ontving de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen Herzog met open armen. Ze tweette een foto van deze ontmoeting met de tekst: “Wij zijn vrienden van Israël. Als vrienden aangevallen worden, staan wij naast hen. Israël heeft het recht en de plicht om te reageren op de oorlogsdaad van Hamas.”Een reactie bleef uit toen Israël bij monde van Gallant aankondigde Gazanen af te sluiten van water, voedsel en elektriciteit. Vervolgens droeg Israel 1,1 miljoen Gazanen uit het noorden van de strook op te vluchten naar het zuiden. Moeten vluchten zonder basale voorzieningen alleen al is een prelude op genocide – het geheel of gedeeltelijk uitmoorden van een bevolkingsgroep.

Op dit moment wordt Gaza met de grond gelijk gemaakt. Gazanen hebben geen veilige plek, er is geen elektriciteit, schoon water, brandstof of genoeg voedsel. Speciaal VN-rapporteur Francesca Albanese wijst op de dreiging dat we getuige zijn van een nieuwe Nakba, maar nu op grotere schaal. Hierbij houden wij de Nederlandse en Europese politiek verantwoordelijk voor het creëren van een ruimte waarin etnische zuivering en zelfs tekenen van genocide plaatsvinden.

Als christenen zijn we ons bewust van een lange Europese geschiedenis van antisemitisme. Joden werden vanuit christelijk perspectief vaak gereduceerd tot figuranten in een toekomstverwachting die ervan uitging dat ze zich zouden bekeren en terugkeren naar Israël voorafgaand aan de wederkomst. We zijn ons evenzeer bewust van onvoorwaardelijke, zelfs blinde christelijke steun aan de staat Israël. Te lang hebben christenen geen of te weinig oog gehad voor de onderdrukking van Palestijnen. Zoals Desmond Tutu zei; “Als je neutraal bent in situaties van onrecht, heb je de kant van de onderdrukker gekozen.” Met het innemen van een neutrale positie ondersteun je de inzet van meer geweld.

Kies dus positie en verzet je tegen de genocide in Gaza. Kom dinsdag 17 oktober van 10:00-12:00 naar Den Haag, naar het plein voor de tijdelijke Tweede Kamer om onze politiek leiders verantwoordelijk te houden voor het oproepen tot een staakt-het-vuren. Vanaf daar lopen we een mars naar het International Criminal Court.
Christelijk Collectief Geen Genocide in Gaza

(Volg ons op Instagram op: CollectiefGeenGenocideGaza voor updates en informatie)

Eline van der Kaaden, predikant in opleiding
Remco van Mulligen, theoloog
Thirza Snoek, arabist en theoloog
Janneke Stegeman, theoloog
Julia Tebbe, arabist
Jennifer van Werkhoven, religiewetenschapper

Mede gesteund door:
Meta Floor, voorzitter Vrienden Tent of Nations Nederland
Gerard Jonkman, directeur The Rights Forum
Jaap Hamburger, voorzitter Een Ander Joods Geluid
Daniel Serrano-Bernal, predikant Doopsgezinde Gemeente Haarlem
Jan Willem Stenvers, predikant Doopsgezinde Gemeente Utrecht