Logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal
De reis naar Karlsruhe kun je heel efficiënt afleggen over de Duitse snelweg, maar dat zou saai geweest zijn. De afgelopen jaren hebben de lidkerken van de Wereldraad allerlei activiteiten georganiseerd rond het thema Pelgrimage van Gerechtigheid en Vrede. In de geest hiervan leek het me een goed idee niet rechtstreeks naar Karlsruhe te reizen, maar de weg te gaan als een pelgrimage, langs verschillende ‘staties’. Ik had het geluk mee te mogen reizen met br. Jaap Schiere van WereldWerk, collega Roelof Akse en Miquel Salanic, een inheemse Anglicaanse broeder uit Guatemala.
Eerste stop was het Benedictijns klooster in Vaals, waar we het middaggebed meemaakten (de Sext). De grote strakke soberheid van het gebouw en het gebed maakte indruk. Er was helaas geen gelegenheid te spreken met de broeders daar. Benedictijnen staan bij mij ook bekend als de stiltebroeders, die in soberheid, afzondering en stilte leven. Leven gereduceerd tot de absolute essentie.
De volgende stop was in zekere zin juist het tegendeel. We gingen op bezoek bij de adellijke familie Salm, de eigenaar van een (biologisch) wijngoed. De familie was initiatiefnemer tot een verzoeningsbijeenkomst tussen doopsgezinden en katholieken, met een uitgebreide terugblik op de doperse geschiedenis in Münster. [https://wittenberg2017.eu/Doku/Lloyd-E/] Jaap Schiere, die bij dat gesprek betrokken was, wilde de familie graag nog eens bezoeken om nogmaals zijn waardering over te brengen. Het werd een mooi bezoek, bij een mooi glas wijn.
Tenslotte stopten we in Disibodenberg, een berg waar een Keltische monnik ooit het christendom bracht en waar later Hildegard van Bingen in het Benedictijnse klooster opgroeide. We bezochten het echtpaar dat aan de voet van de berg een ontmoetingscentrum coördineert voor vredeseducatie en ecologische trainingsprogramma’s [www.begegnung-bannmuehle.de]. Een erg gastvrije plek, zo bleek. Als ‘pelgrims’ mochten we slapen in de gastenkamers, maar werden we ook uitgenodigd in de open lucht te slapen, op de kloosterberg. Jaap en Roelof hadden meer moed dan ik, en zijn op die uitnodiging ingegaan. De volgende dag kregen we nog een rondleiding op de berg, langs de ruïnes van het klooster.
De gesprekken met het echtpaar van Disibodenberg waren inspirerend, omdat ze al 20 jaar bezig zijn met hun ontmoetingscentrum. Ze zijn experts als het gaat over de vraag hoe je via het leggen van relaties de dorpsgemeenschap om je heen dienen kunt, maar ook hoe moeilijk het is om in de huidige tijd gemeenschappen levendig te houden.
Al met al was deze manier van reizen een goede voorbereiding op de Assemblee, omdat die helpt je hoofd bezig met dagelijkse dingen een beetje te vertragen, en je te richten op het ontmoeten van mensen en goed te luisteren. Ondertussen gaat het in die ontmoeting steeds om de vraag hoe mensen vanuit christelijke wortels open en gastvrij zijn naar anderen, naar mensen op hun weg, en de samenleving om hen heen. Tijdens de Assemblee zal mijn aandacht zich ook gedeeltelijk op die vraag richten: hoe ben je kerk en hoe ben je mens, naar andere mensen toe, in behoorlijk uitdagende en moeilijke tijden? Hoe ben je herbergzaam, juist ook in een tijd dat er veel vijandigheid is tussen mensen, landen, en zelfs tussen kerken?
Vandaag is dan de Assemblee van start gegaan. Het is de dag van introductie (van mensen, kwesties en procedures) en van bevlogen speeches. Zo zijn er toespraken van de verschillende voorzitters van de Assemblee (de Keniaanse Dr. Agnes Abuoum en Fr. prof. Ioan Sauca) en de federale president van Duitsland (Frank-Walter Steinmeier), over de grote moeilijkheden van de tijd en de uitdaging om daar als kerken op te reageren, om vreedzaamheid en solidariteit uit te dragen. Afgaande op het soms even gloedvolle applaus verwacht je heel wat van deze Assemblee. Nu maar hopen dat de Assemblee inderdaad een goede bijeenkomst wordt, waarin we als kerken nader tot elkaar komen en ons kunnen uitspreken op een manier die aansluit bij de tijd. We zullen zien.
Tekst en Beeld: Iris Speckmann
