Valentijnsdag: liefde

De liefde is geduldig en vol goedheid. De liefde kent geen afgunst, geen ijdel vertoon en geen zelfgenoegzaamheid. Ze is niet grof en niet zelfzuchtig, ze laat zich niet boos maken en rekent het kwaad niet aan, ze verheugt zich niet over het onrecht maar vindt vreugde in de waarheid. Alles verdraagt ze, alles gelooft ze, alles hoopt ze, in alles volhardt ze. De liefde zal nooit vergaan. (1 Korintiërs 13:4-8)

Valentijnsdag is de dag van de liefde. Romantiek, bloemen, chocolaatjes, geheime bewonderaars, alles is rood en hartvormig. Toch is dit niet de liefde waar Paulus over spreekt in Korintiërs. Wist je dat ons woord ‘liefde’ in het Grieks veel verschillende woorden kent?

De romantische liefde, de liefde van wilde aantrekkingskracht, is eros. Ik heb ooit de tip gehoord dat, als je wilt weten of je vriendje of vriendinnetje goed voor je is, je in de tekst van Korintiërs de naam van die persoon moet plaatsen in plaats van ‘liefde’. Stel dat hij Bart heet, dan zeg je: ‘Bart is geduldig en vol goedheid. Bart kent geen afgunst…’. Klopt je gevoel met wat je zegt? Dan is je partner goed voor je. Toch is het Griekse woord voor liefde in deze tekst niet eros.

Ook daar is geduld en goedheid voor nodig

Een andere vorm van liefde is het Griekse woord storge (στοργή): de liefde binnen een familie. De liefde van ouders voor hun kind, de liefde tussen broers en zussen. In veel doopsgezinde gemeenten spreken mensen elkaar aan als zusters en broeders, want we horen voor elkaar te zorgen, naar elkaar om te kijken en van elkaar te houden als zussen en broers. Deze vorm van liefde is heel belangrijk; ook daar is geduld en goedheid voor nodig. Maar ook dit is niet waar Paulus het over heeft.

Het volgende woord voor liefde kennen jullie een beetje: philia. In het Nederlands hebben we woorden die dit laten zien. Zoals ‘filosofie’: liefde voor wijsheid. ‘Francofiel’: liefde voor de Franse taal. ‘Audiofiel’: liefde voor (opgenomen) geluid. Zo hebben we nog veel meer woorden. Het gaat om de liefde van een sterke band, van diep om iets of iemand geven, van belangrijke vriendschappen. In Johannes 13:35 zegt Jezus dat mensen ons kunnen herkennen aan de liefde voor elkaar; hij spreekt dan over de philia.

Voor Korintiërs moeten we echter nog een andere vorm van liefde bekijken. In de tekst staat dat liefde geduldig is: αγαπη μακροθυμει. Deze vorm van liefde is de agapè, de hoogste vorm van liefde. Het is liefde die eeuwig is, liefde die perfect is en liefde die belangeloos is. Het is een liefde die het beste voorheeft met de ander. Dit is de liefde die God geeft aan zijn schepping, waar ook wij mensen onder vallen. En wij mogen deze liefde ook doorgeven aan elkaar.

Liefde komt in vele vormen. Romantische liefde (eros) is leuk, maar agapè kan vandaag de dag een groot verschil maken.

tekst: Franka Riesmeijer
afbeelding: Oliver Peters Pixabay