‘Vroeg of laat krijgt iedereen er mee te maken’. Mahsa Jafari over eten en de rouw; Waldemar Epp over potluck;...
Eten in de rouw
‘Ik verloor mijn broer plotseling aan een hartstilstand en dat had zo’n impact op mijn leven dat ik mensen wilde helpen om tijdens rouw beter voor zichzelf te zorgen.’ Mahsa Jafari (1996) is diëtiste en heeft een eigen praktijk: Health Impact. Ze begeleidt specifiek jongvolwassenen naar een gezonde levensstijl die te maken hebben met rouw.
‘Het begon bij mij toen mijn broer zomaar overleed. Hij kreeg ineens een hartstilstand. Hij was heel erg jong. Het enige dat mij is bijgebleven is dat er vlak na het verlies door familie en vrienden voor ons werd gekookt. Maar ik was er helemaal niet bij en zorgde heel slecht voor mijzelf. Ik was totaal niet bezig met mijn mentale en fysieke gezondheid. Ik was alleen maar heel verdrietig. Later zag ik in dat ik bepaalde dingen anders zou hebben kunnen doen. Toen ben ik diëtiek gaan studeren, en nu probeer ik jongvolwassenen in de rouw te helpen om zich niet zo te voelen als ik me indertijd voelde.’
vroeg of laat krijgen we er allemaal mee te maken
Hoe zit het met emotie en de relatie tot eten?
‘Rouw kent veel emoties. Denk aan woede, eenzaamheid, verdriet of wanhoop. Niet iedereen weet hoe hiermee om te gaan. Aan de ene kant kunnen gevoelens onderdrukt worden door meer te eten, waardoor mensen de neiging krijgen tot eetbuien. Aan de andere kant kan de stress die bij rouw komt kijken zorgen voor verminderde eetlust. Hierdoor is de kans op voedingstekorten groter. Sommige nabestaanden gaan juist veel alcohol of drugs gebruiken om de pijn van het trauma tijdelijk te verdoven. Natuurlijk is dat vrij algemeen het geval bij emoties, maar het is opvallend hoe vaak rouw hierbij een rol speelt.’
Is er iets specifieks aan rouw in combinatie met eten?
‘Een aantal dingen valt op. Bijvoorbeeld het overslaan van maaltijden, doordat er geen energie of zin is om te koken. Bij weduwen en weduwnaars zie je dat het feit dat ze ineens alleen zijn en voor zichzelf moeten koken, maakt dat ze dat niet doen. Het is te confronterend, of ze zien gewoonweg het nut er niet van in om alleen voor zichtzelf te koken. Ze delen hun maaltijden niet meer met hun geliefde en dat kan voor ongewenste gevoelens rondom het eten zorgen. Eten is iets sociaals en dat krijgt tijdens rouw een nieuwe betekenis. De confrontatie met een lege stoel, of bijvoorbeeld een bestek-set minder, zijn triggers die veel verdriet kunnen oproepen rond het eten.’
een bestek-set minder
Ik neem aan dat je niet per se opgeleid bent tot psycholoog, terwijl verlies en rouw heel heftige en andere emoties oproepen dan boosheid of ‘gewoon’ verdriet. Is je werk zwaar?
‘Ik ben inderdaad geen psycholoog, maar heb wel veel persoonlijke interesse in psychologie. Vaak zijn mijn cliënten al onder behandeling bij een psycholoog en komen ze bij mij voor de voedingsbegeleiding. Ik geef bij een kennismaking altijd duidelijk aan dat de focus ligt op het verbeteren van de leefstijl. Uit mijn ervaring blijkt dat mensen in rouw niet altijd met die rouw bezig willen zijn. Soms is een luchtig gesprek over voeding gewoon fijn en voelt dat minder zwaar. Daarnaast levert het ze ook meer energie op door met hun voeding ondersteund te worden.’
Is het niet lastig om bij elk consult geconfronteerd te worden met je eigen verdriet? Of kan je dat inmiddels goed los van elkaar zien?
‘Nee, ik word hier niet bij elk consult mee geconfronteerd. We focussen echt op voeding en leefstijl. Mocht degene tegenover mij iets over het verlies kwijt willen, dan bied ik hem of haar uiteraard een luisterend oor. Ik ben open over mijn persoonlijke ervaring met verlies, dus de meeste mensen kennen mijn verhaal. Maar het gaat in mijn werk om die ander, en ik vind het belangrijk dat we focussen op datgene waarvoor we bij elkaar zijn. En dat is niet de rouwverwerking, maar het werken aan een gezonde levensstijl. Uiteindelijk is het wel heel speciaal om met mijn ervaring anderen te kunnen ondersteunen. Vroeg of laat krijgen we namelijk allemaal te maken met rouw.’
ik ben open over het verlies
Wat voor soort mensen komt bij je terecht?
‘Jongvolwassen nabestaanden die een dierbare hebben verloren en interesse hebben in gezonde voeding en leefstijl. Soms is dat vlak na een verlies en soms pas jaren later. Rouw is voor iedereen verschillend en niet gebonden aan een bepaalde tijd. De meeste personen willen hun leven weer oppakken, door met hun voedingspatroon aan de slag te gaan en zo beter voor zichzelf te zorgen.’
Wat zijn belangrijke adviezen die je mensen in de rouw geeft aangaande hun levensstijl?
‘Op vaste momenten naar bed, streven naar twee à drie hoofdmaaltijden per dag, voldoende drinken en dagelijks bewegen. Daarnaast natuurlijk een uitgebalanceerd voedingspatroon met de juiste balans in koolhydraten, eiwitten en vetten. Iedereen is anders en heeft andere behoeften, daarom werken gepersonaliseerde adviezen naar mijn mening het beste. Personen in rouw zitten in een kwetsbare periode, waarin ze vooral niet gepusht moeten worden om van alles te doen. Het gaat er uiteindelijk om dat nabestaanden meer energie ervaren door de juiste voedingsstoffen binnen te krijgen. Dat is voor iedereen verschillend.’
levensstijl als onderdeel van het rouwproces
Wat moet je vooral niet doen in de rouw?
‘Emoties onderdrukken. Vermijd alcohol, het gebruik van drugs en overmatig cafeïnegebruik. Tenslotte zit de oplossing van verdriet niet in overmatig eten, al wordt dat vaak als coping-mechanisme gebruikt bij rouw. Dat is logisch, maar het is belangrijk om je levensstijl te zien als onderdeel van je rouwproces. Blijf goed voor jezelf zorgen, ook al is dat zwaar.’
Hoe kunnen mensen met jou in contact komen?
‘Via sociale media zoals Instagram en LinkedIn. Bij interesse in voedingsbegeleiding kan vrijblijvend een kennismakingsgesprek aangevraagd worden via www.mahsajafari.com waarin je je verhaal kunt delen.’
Tekst: Kalle Brüsewitz
Beeld: Ben White
